Կանխատեսողների տեսակներ. դուք «աղվես» ե՞ք, թե «ոզնի»
Դժվար դուք երբեւէ մտածած լինեք, ում եք նման՝ աղվեսի, թե ոզնու: Սակայն դեռեւս Հին Հունաստանի ժամանակներից սկած այս օրինակը օգտագործվել է մեր մտածողության պարկերազարդման և տարբեր իրադարձությունները մեր ընդունակություններով հաջողությամբ կանխատեսելու համար: Մեկ անձի չափումները՝ կանխատեսության կարողության և հասկանալու, թե ինչպես են նրանք վերաբերվում «աղվես-ոզնի» դիխոնոմիային բերել են այն եզրակացություններին, որոնք կհետաքրքրեն խաղադրույք կատարող խաղացողներին:
Խաղադրույքներում ունակությունների բարելավումը՝ դա, ըստ էսության, ձգտումն է ավելի ճշգրիտ կանխատեսության: Կանխատեսելը դա գեմբլինգի սիրտն է և մեծ նշանակություն ունի այնպիսի ոլորտներում, ինչպիսիք են ֆինանսները, քաղաքական նախագծումը և քաղաքականությունը, ու կախված է կանխատեսելու կարողության այն հիմնականից, ինչպես ենք մենք մտածում:
Հույն պոետ Արքիլոքոսը ասել է. «Աղվեսները շատ բաների մասին գիտեն, իսկ ոզնին մի մեծ բան գիտի»: Դրանից հետո մի քանի հայտնի մտածողներ ընդլայնեցին այս կոնցպեցիան, որը մարդու մտածողությունը բաժանում է երկու դասի. «աղվեսներ» և «ոզնիներ»:
Ֆիլիպ Տետլոքը 20 տարի է ծախսել՝ ֆիքսելով քաղաքական գործիչների, պրոֆեսորների, լրագրողների և քաղաքագետների կանխատեսումները, և եկել է այն եզրակացության, որ նրանց 28000-ից ավելի կանխատեսումները շատ քչությամբ են ավելի ճշգրիտ եղել, քան պատահականները: Նրա աշխատանքը և մոտեցումը ամփոփված են 2005 թվականի «Expert Political Judgement? How good is it? How can we know?» գրքում:
Տետլոքը մշակել է շատ չափորոշիչներ ու կարգավորիչներ, որպեսզի վերաբերմունքը կանխատեսումների և նրանց հանդեպ, ովքեր դրանք անում են, լինեն արդարացի, և նրա արդյունքները ցնցող էին. փորձագետների կանխատեսումները շատ քչությամբ են ավելի ճշգրիտ տրված պատահականներից:
Բոլոր կանխատեսողներին դուրսգրելու փոխարեն Տետլոքը կարող էր բացահայտել բնութագրերը, որոնք որոշում են որեւէ մեկին ինչպես մարդու՝ կարողությամբ ավելի ճշգրիտ կանխատեսելու, և այդ բնութագրերը արդիական են ինչպես քաղաքական կանխատեսման մեջ, այնպես էլ սպորտային իրադարձությունների: Տետլոքի մոտեցումը կայանում է միանվագ հաջողությունների անտեսման մեջ: Քանի՞ անգամ եք դուք տեսել շատախոս կանխատեսողների, որոնք փորձում են գոյատեւել փառքի վրա մեկ խոշորագույն ճշգրիտ կանխատեսման հաշվին: Դրա փոխարեն Տետլոքը վստահում է մարդկանց, ովքեր երկարաժամկետ հեռանկարներում տալիս են հաջորդաբար հաջող կանխատեսումներ:
Տետլոքի հաջողությունը պարզեցված չէ մինչեւ «այո» կամ «ոչ» գնահատականի, այդ պատճառով կանխատեսությունը ըստ էության ավելի բարդ է: Դա անհնար է դարձնում Տետլոքի աշխատանքը երկու խոսքով ամփոփելը, սակայն նպատակասլաց խաղացողներին այն կօգնի մտածողությունը ճիշտ ուղու վրա դնել: Նեյթ Սիլվերը համախմբեց «աղվեսների» և «ոզնիների» հիմնական բնութագրերի տեղեկությունները, Տետլոքի աշխատանքների արդյունքում: Դուք դրանք կգտնեք ներքեւում.
Աղվեսի բնութագրերը.
- Բազմապրոֆիլություն՝ տարբեր ոլորտներում ներկայացնում է գաղափարներ:
- Կիրառելիություն՝ միաժամանակ օգտագործում է տարբեր մոտեցնումներ կամ գտնում է նորը, եթե ամեն ինչ այնպես չի ստացվում, ինչպես պետք է:
- Ինքնաքննադատ՝ սեփական սխալները ճանաչելու պատրաստականությունը, հարմարվելը կամ անգամ նոր տվյալների հիման վրա մոդելի փոխումը:
- Դժվարությունների հանդեպ համբերություն՝ հասկանալով այն, որ աշխարհը շատ բարդ է որ որոշ բաներ չեն կարող հավասարվել 0-ի:
- Զգուշություն՝ կանխատեսումները հավանականային և որակավորման են:
- Էմպիրիզմ՝ կոնկրետ տվյալները միշտ նախընտրելի են, քան կյանքից թեորիաները և հեքիաթները:
Ոզնու բնութագրերը.
- Մասնագիտացում՝ հաճախ իրենց նվիրում են մեկ միակ խնդրի և թերահավատորեն են վերաբերվում շուրջբոլորին:
- Կամակորություն՝ նոր տվյալները օգտագործզվում են ընդամենը սկզբնական մոդելը հստակեցնելու համար:
- Համառություն՝ սխաները բարդում են միայն անհաջողակության վրա:
- Ձգտումը կարգին՝ երբ ինչ-որ բան ապացուցվում է, բոլոր մնացյալը միատարր է ընդունվում:
- Ինքնավստահություն՝ հազվադեպ են փոխում իրենց դիրքերը:
- Գաղափարախոսություն՝ մոտեցումը կանխատեսմանը կապված է ընդհանուր աշխարհայացքով:
Եզրակացություններ
«Աղվեսի» մտածողությամբ մարդու կանխատեսության հանդեպ ճկուն մոտեցումը ներառում է տվյալների հիման վրա կանխատեսումների հստակեցում և հարմարեցում: Բնականաբար, դա ձեզ սխալների բացակայություն չի երաշխավորում: Միշտ կարելի է ինչ-որ տվյալների հիման վրա սխալ ենթադրություններ անել: Կարեւոր է մտածել այնպես, որ ճշգրիտ կանխատեսում կատարելու շանսերը առավելագույնս շատ լինեն: Ինչպիսի՞ կենդանին է բնութագրում ձեր մտածողության և կանխատեսման տեսությունը: Այդ հարցի պատասխանը ձեզ կօգնի ավելի հաջող խաղադրույքներ կատարել:
Այս հեղինակի նոր հրապարակումների մասին ծանուցումները կգան «ԲՌ»-ում գրանցվելիս ձեր կողմից նշված էլ.հասցեին:
Այս փորձագետի նոր կանխատեսումների մասին ծանուցումներ կստանաք մեր կողմից՝ էլ.հասցեի միջոցով:
Դա նշանակում է, որ դուք այլեւս այս հեղինակի նյութերի վերաբերյալ ծանուցումներ չեք ստանա:
Դա նշանակում է, որ այլեւս նրա վերաբերյալ ծանուցումներ չեք ստանա էլ.հասցեի միջոցով: